Son 5 yılda ortaya çıkan bir test, bir insanın sağlığını, gelecekte yaşayabileceği sağlık sorunlarını, spor hayatındaki başarı potansiyelini ve genetik olarak yatkın olduğu spor branşını ortaya çıkarıyor.

Genetic trainerlar, GeneticPassport yöntemiyle insanın doğduğu andan itibaren hangi spor branşında olimpik veya profesyonel seviyede başarılar elde edebileceğini bilimsel veriler sonucu öngörebilen uzman antrenörlerdir. Genetic trainer antrenörler, kişinin genetik yapısına en uygun antrenman tekniklerini ve beslenme programlarını düzenleyebilir, kişinin sakatlık, obezite, diyabet, yüksek tansiyon, kalp krizi ve benzeri genetik risklerini belirleyerek minimuma indirebilir ve hatta ortadan kaldırabilirler.

Kovid-19 salgını, bağışıklık sisteminin virüsler ve hastalıklara karşı ölümle hayatta kalma arasındaki önemini tüm Dünya’ya bir kez daha hatırlattı. Bu testle bağışıklık sisteminin gücü de gözlemlenebiliyor.

Yeni doğandan, 65 yaş üstüne herkesin daha sağlıklı ve atletik bir yaşam geçirmesi için bu testlere büyük ilgi gösteriliyor. Bu testler Dünya’da 20’den fazla ülkede, 30 farklı branşta kullanılıyor.

Haberkurye.com’a özel konuşan ve Afyonkarahisar’da bu alanda bir ilke imza atan Ted Afyon Koleji Uygulamalı Dersler Bölüm Başkanı Hasan Güngör, GeneticPassport testinin kimlere yapılabileceğini ve ortaya çıkacak bilimsel verilere göre çizilebilecek yol haritalarını anlattı.

Bugün aileler çocuklarının spora yönelmesi konusunda daha istekli ancak birçok aile çocuğu için hangi branşı seçmesi gerektiğini bilmiyor. Siz bu konuda hangi desteği sağlıyorsunuz?

Hasan Güngör: Aslında herkes şampiyon doğar. Çünkü herkes doğuştan 3 farklı kas-fibril tipi ve 3 farklı kardiovasküler kapasite ile dünyaya gelir. Bunların kombinasyonlarından 9 farklı genotip ortaya çıkar. Herhangi bir kişide bu 9 farklı genotipten hangisine sahip olduğunu bilmek, spor yaşamında başarılı olabileceği branşları ve sağlığında ortaya çıkabilecek muhtemel sorunları önceden tespit etme imkânı sağlıyor.

Bir örnek verecek olursanız. Hangi tür genotip, hangi branş için uygundur?

H: Patlayıcı güç, kuvvet ve sürat üreten bir genotip, kısa mesafeli ve süresi kısa olan (30 sn. civarı), (100 m koşu, 50 m yüzme, gülle, halter) spor branşlarında daha başarılı olacaktır. Bunun tam tersini düşünürsek, dayanıklılık gerektiren ve uzun  süreli olan branşlarda (maraton, uzun mesafe yüzme, bisiklet vb.) başarı sağlayamayacaktır.

Bu testler nasıl alınıyor? Sonuçlar nasıl ortaya çıkarılıyor?

H: Test alımı oldukça basit. Ağız içinden pamuklu bir çubuk yardımıyla alınan örnek, Estonya’da bulunan laboratuara gönderiliyor. Buradan biyologların analizleri sonucunda veriler 1-1,5 ay arasında ulaşıyor. Acı veren bir test olmadığı için en küçük yaşlarda bile uygulanmasında bir sakınca yok.

Koronavirüs döneminde bu testler insanlara nasıl faydalar sağlayabilir?

H: Yaşanan bu zorlu süreçte bağışıklık sisteminin ne kadar önemli olduğunu anladık. Bağışıklık sistemimizin gücünü aslında genlerimiz belirliyor. Her insanın farklı bir bağışıklık sistemine sahip olmasının sebebi de bu. Bazılarımız grip gibi basit bir hastalığı uzun süre atlatamazken, bazılarımızı hiç etkilemiyor. Kovid-19 da bazılarımızı çok etkilerken, bazılarımızda virüsün etkileri hiç gözlemlenemiyor. Bunun sebebi tamamen genetik bazı farklılıklar. GeneticPassport testi bağışıklık sisteminin ne durumda olduğunu da bilimsel verilerle ortaya koyuyor. Bağışıklığı desteklemek için ne gibi takviye gıdalar ve önlemler almamız gerektiğini bildiriyor. Dünya genelinde salgınla beraber GeneticPassport testine ilgi %2800 arttı.